فصل یک تز دکتری تخصصی مهندسی صنایع

 

  استاد راهنما: دکتر مصطفی جعفری

عنوان : ارائه مدل انسجام ارکان مارپیچ سه ­جانبه در فرایند نوآوری ‏مبتنی بر ‏TRIZ‏ (مطالعه موردی فناوری نانو)‏ 

چکیده:

اهمیت تعامل پویا بین دانشگاه-صنعت-دولت (UIG) به حدی است که از این سه رکن به‌عنوان «هسته نوآوری» در سطح ملی یادشده است. تبیین دقیق مسائل و چالش­های تعامل پویا و انسجام ارکان سه­گانه در ایران نیز (همچون سایر کشورها)، نیازمند مطالعات اختصاصی برای این مهم است. دانش TRIZ دارای قابلیت­های ساختارمندی برای کمک به مسیر کشف و حل ابداعانه مسائل است که علاوه بر ابزارهای توانمندساز فنی در TRIZ کلاسیک، دارای ظرفیت­های بسیار بالایی برای تسهیل و تسریع فرایند تبیین مسائل پیچیده اجتماعی-مدیریتی می­باشد. با توجه به جایگاه حیاتی فناوری نانو در ایران، در این رساله تلاش می­شود با بهره­برداری از TRIZ به تبیین ابداعی و دقیق مسائل و تضادهای بین ارکان سه­گانه در فرایند نوآوری نانوفناوری اقدام شود و سپس به ترسیم مسیری منطبق بر منطق TRIZ جهت ترسیم کارکردی و ایده­آل­گرای مسیر توسعه و طراحی سیاست­های لازم برای انسجام ارکان مارپیچ سه­جانبه ایران پرداخته شود.  ازآنجاکه این رساله دارای ماهیت تبیینی[1] است، رویکرد آمیخته (کمی و کیفی) در فرایندی سه­مرحله­ای (سنجش، تبیین و تجویز) به خدمت گرفته‌شده است. مطالعه­ی طولی شاخص­های علم و فناوری نانوی ایران و دنیا، بررسی پویایی تعاملات UIG با استفاده از روش­های دقیق کمی، تبیین ابداعی تضادها و مسائل از طریق مصاحبه نیمه­ساختاریافته با مطلعین، تحلیل اسنادفناوری نانو، مطالعه 5 نمونه از شاخص­ترین نمونه­های تجاری­سازی فناوری نانو مبتنی بر TRIZ، دسته­بندی و ترسیم شبکه تضادها و مسائل و ارائه مدلی کارکردی مبتنی بر TRIZ از اقدامات انجام شده در این رساله می­باشد. در نهایت پس از طی مسیر پژوهش، بر اساس دسته­بندی مسائل در TRIZ تعداد 37 مسئله عادی و 63 مسئله ابداعی در میدان پژوهش شناسایی شد. مسائل ابداعی در قالب 94 تضاد فیزیکی و 130 تضاد تکنیکی مدل­سازی شدند. بر اساس منطق شبکه تضادها و مسائل، تضادها و مسائل اولویت­دار استخراج شدند. با توجه به فعالیت گسترده و عمیق صورت پذیرفته، از حیث کاربردی نیز، قابلیت استفاده از مدل­های تضاد تبیین شده جهت تجویز سیاست­های ابداعی و ایده­آل­گرا مبتنی بر بستر تخصصی و اجرایی موضوع وجود دارد و از سویی مدل پژوهش و تضادها و مسائل اولویت­دار، مسیر توسعه و انسجام تعامل ارکان UIG در کشور (فناوری نانو) را مشخص می­کند. مهم­ترین نوآوری این رساله، استفاده از TRIZ برای تبیین تضادهای بین سه رکن در فرایند نوآوری می­باشد. همچنین این رساله زمینه مطالعات عمیق تئوریک را برای توسعه راهکارهای سیاستی به‌منظور حل مسائل و تضادهای تخصصی شناسایی‌شده، فراهم می­سازد. لذا حداقل زمینه­ای برای تعریف و اجرای پژوهش­ها و پروژه­های آتی به تعداد مسائل و تضادهای شناسایی‌شده در سطوح مختلف (اجرایی – کارشناسی ارشد و دکتری) با استفاده از نتایج پژوهش، ایجاد می­شود.

لینک مشاهده در سایت دانشگاه:

http://ie.iust.ac.ir/content/47941/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%87-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C

لینک دانلود فصل یک